Hệ thống tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế

(TDVC Tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế) – Tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế (IVS) là các tiêu chuẩn được công nhận nhằm thúc đẩy tính minh bạch và nhất quán trong thực hành định giá. IVSC cũng thúc đẩy các phương pháp thực hành về hành vi và năng lực của các chuyên gia định giá chuyên nghiệp.

IVS là hệ thống tiêu chuẩn chung làm hài hòa cân đối những tiêu chuẩn thẩm định giá của các quốc gia thành viên. IVSC đưa ra những hướng dẫn về các vấn đề thẩm định giá. Đây là nền tảng căn bản để xây dựng và điều chỉnh hệ thống tiêu chuẩn thẩm định giá của các thành viên nhằm đạt đến sự thống nhất cao. Thông qua việc đưa ra các định nghĩa, quy tắc hành nghề, các tiêu chuẩn và hướng dẫn, IVS đã tạo nền tảng thống nhất về quan điểm và hành động trong hoạt động thẩm định giá, nâng cao độ tin cậy đối với kết quả thẩm định giá của các tổ chức thẩm định giá, góp phần vào sự phát triển vững chắc của ngành thẩm định giá, cũng như thị trường tài sản quốc tế.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

1. Lịch sử phát triển thẩm định giá thế giới

So với các hoạt động dịch vụ khác trong xã hội, dịch vụ thẩm định giá phát triển ở mỗi nước trên thế giới có lịch sử phát triển, trình độ không đồng đều và sự chênh lệch nhau quá lớn. Chẳng hạn, ở Anh có hơn 200 năm, Úc khoảng 100 năm, Mỹ khoảng 70 năm; khối các nước ASEAN trừ Singapore là có gần 80 năm phát triển, tiếp đến là  Malaysia, các nước khác như Indonesia, Philippines, Thái Lan, Brunei chỉ phát triển trong vài mươi năm trở lại và những nước còn lại như Myanma, Lào, Campuchia thì hầu như mới xuất hiện hoạt động này.

Để tạo điều kiện cho hoạt động thẩm định giá phát triển, nhìn chung, Chính phủ các nước đều quan tâm xây dựng hành lang pháp lý, quản lý và điều hành bằng pháp luật. Định chế thẩm định giá luôn được xem là một trong những nội dung quan trọng để Nhà nước phân bổ nguồn lực, bình ổn giá cả thị trường, khuyến khích cạnh tranh, kiểu soát độc quyền, thực hiện công bằng thương mại và bảo vệ lợi ích người tiêu dùng.

Đối tượng thẩm định giá trên thế giới hiện nay gồm:

• Thẩm định giá bất động sản
• Thẩm định giá động sản
• Thẩm định giá doanh nghiệp
• Thẩm định giá các lợi ích tài chính
• Thẩm định giá tài nguyên
• Thẩm định giá tài sản vô hình
• Thẩm định giá thương hiệu

2. Hệ thống tiêu chuẩn thẩm định giá thế giới

Ủy ban tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế được thành lập năm 1981 với tên ban đầu là Ủy ban các tiêu chuẩn thẩm định giá tài sản quốc tế (TIVSC). Ủy ban trên đã đổi tên vào năm 1994 và hiện nay được biết đến như là Ủy ban tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế (IVSC) có trụ sở đặt tại London, Vương Quốc Anh. Từ năm 2003, IVSC đã là một hiệp hội hợp nhất, bao gồm các hiệp hội thẩm định giá chuyên nghiệp trên thế giới được quy định bởi các Điều lệ của Hiệp hội và theo đuổi các mục tiêu cơ bản sau:

• Thúc đẩy quá trình trao đổi xuyên quốc gia và đóng góp vào sự phát triển của thị trường bất động sản quốc tế bằng cách nâng cao tính minh bạch trong các báo cáo tài chính cũng như mức độ tin cậy, vào kết quả thẩm định giá nhằm bảo đảm cho vay và thế chấp, những giao dịch liên quan đến chuyển giao quyền sở hữu, giải quyết tranh chấp hoặc vấn đề thuế.
• Là những tiêu chuẩn về chuyên môn cho các thẩm định viên trên toàn thế giới, làm cho thẩm định viên có khả năng đáp ứng những nhu cầu của thị trường bất động sản quốc tế về kết quả thẩm định giá đáng tin cậy và đáp ứng những yêu cầu trong xây dựng báo cáo tài chính của giới kinh doanh trên toàn thế giới.
• Cung cấp những tiêu chuẩn thẩm định giá và lập báo cáo tài chính đáp ứng những yêu cầu của những quốc gia mới phát triển và của những nước công nghiệp mới.
• Phổ biến các tiêu chuẩn thẩm định giá và khuyến khích sự chấp nhận các tiêu chuẩn này trên phạm vi toàn thế giới.
• Làm hài hòa các tiêu chuẩn giữa các quốc gia trên thế giới để nhận diện và thể hiện công khai các khác biệt trong báo cáo và ứng dụng của các tiêu chuẩn nếu có.

Cho đến nay, IVSC đã 10 lần xét lại tiêu chuẩn định giá được xuất bản vào các năm 1985, 1994, 1997, 2000, 2001, 2003, 2005, 2007, 2013 và gần đây nhất IVSC ban hành bộ tiêu chuẩn TĐG có hiệu lực kể từ ngày 31/01/2020. Sau 2 năm (2018 và 2019) rà soát, lấy ý kiến, IVSC đã công bố phiên bản mới nhất của Bộ Tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế.

Mục tiêu của IVS là xây dựng niềm tin của công chúng vào việc định giá bằng cách đưa ra các tiêu chuẩn và đảm bảo việc áp dụng trên toàn thế giới. Như vậy, sứ mệnh mà IVS cần thực hiện chính là tăng sự tin tưởng của người dùng dịch vụ định giá. IVS giúp thúc đẩy giao dịch xuyên quốc gia và đóng góp vào khả năng phát triển của thị trường tài sản quốc tế. Những người sử dụng kết quả thẩm định giá có thể tin tưởng vào kết quả được tiến hành bởi những thẩm định viên chuyên nghiệp, có đầy đủ năng lực và đạo đức nghề nghiệp.

Cấu trúc của IVS phiên bản mới nhất được ban hành ngày 31/06/2019 và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 31/01/2020, ngoài các phần giới thiệu, phần chú giải thuật ngữ và khung tiêu chuẩn thì IVSC bao gồm 2 phần chính:

– Phần thứ nhất: Các tiêu chuẩn chung về thẩm định giá, bao gồm 5 tiêu chuẩn cụ thể như:

• IVS 101: Phạm vi
• IVS 102: Sự nghiên cứu và hợp tác
• IVS 103: Báo cáo định giá
• IVS 104: Cơ sở về giá trị
• IVS 105: Các cách tiếp cận và phương pháp định giá

– Phần thứ hai: Các tiêu chuẩn hướng dẫn TĐG cụ thể đối với từng loại tài sản, bao gồm:

• IVS 200: Doanh nghiệp (DN) và lợi tức của DN
• IVS 210: Tài sản vô hình
• IVS 220: Nợ phi tài chính
• IVS 300: Máy móc, thiết bị
• IVS 400: Lợi tức sản bất động
• IVS 410: Bất động sản phát triển
• IVS 500: Các công cụ tài chính

IVS bản mới nhất có hiệu lực từ năm 2020 đã bổ sung tiêu chuẩn mới để hướng dẫn TĐG đối với tài sản là các nghĩa vụ nợ phi tài chính. Ngoài ra, IVS mới bổ sung một số nội dung về mô hình TĐG; các phương pháp để xác định riêng giá trị của nợ, vốn chủ sở hữu đối với các DN có cơ cấu vốn phức tạp khi tài sản cần định giá chỉ là nợ…

Để đảm bảo các tiêu chuẩn quốc tế chi phối việc thực hành định giá phù hợp, hàng năm IVSC xem xét cập nhật các phiên bản mới của tiêu chuẩn BCTC quốc tế, cụ thể là các tiêu chuẩn kế toán quốc tế khu vực tư và khu vực công.

3. Các tổ chức thẩm định giá quốc tế và khu vực

Trên thế giới và Việt Nam đã có các hội thẩm định giá nhằm thiết lập tiêu chuẩn của ngành, tạo sự thống nhất trong phạm vi khu vực và toàn cầu để trao đổi thông tin, phương pháp và kinh nghiệm thẩm định, nâng cao năng lực và trình độ các thẩm định viên, hỗ trợ giữa các nước với nhau để phát triển công nghệ thẩm định giá (là công nghệ khá mới mẻ ở nhiều nước hiện nay). Hội là một tổ chức nghề nghiệp độc lập và phi chính phủ. Là hình thức tổ chức được các nước ưa chuộng, không chỉ trong phạm vi quốc gia mà còn phát triển trên phạm vi khu vực và thế giới. Dưới đây là một số hội thẩm định giá:

• Hội những người thẩm định giá Châu Âu (TEGoVA)
• Hội những người thẩm định giá Bắc Mỹ (UPAV),
• Hội những người thẩm định giá các nước ASEAN (Asean Valuer Association – AVA)….

Trên phạm vi thế giới có Ủy ban Tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế (IVSC), đây là cơ quan đầu não chịu trách nhiệm xây dựng, phổ cập các tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế và khuyến khích các khu vực kinh tế, các quốc gia áp dụng phù hợp với điều kiện cụ thể. IVSC là tổ chức phi chính phủ được thành lập với mục đích là đưa ra các tiêu chuẩn thẩm định giá, hướng dẫn các phương pháp thẩm định giá, tiến tới thống nhất tiêu chuẩn qốc tế về thẩm định giá. Thành viên tham gia là các hội thẩm định giá chuyên nghiệp từ khắp nơi trên thế giới, và tuân thủ các quy định của Ủy ban.

Hiệp thội thẩm định viên về giá ASEAN (Asean Valuer Association – AVA) là một tổ chức phi chính phủ. Mục tiêu hoạt động của Hội là củng cố mối quan hệ hợp tác giữa các thẩm định viên của các nước thành viên trong khối ASEAN, triển khai và thúc đẩy sự phát triển nghề thẩm định giá trong khu vực, trao đổi kinh nghiệm để nâng cao chất lượng công tác thẩm định giá ở mỗi nước trong khu vực. Và gần đây nhất là  Hội Thẩm định giá quốc tế (WAVO ).

WAVO viết tắt của World Association of Valuation Organisation – Hiệp hội các Tổ chức Thẩm định giá Thế giới. Hiện WAVO được đặt trụ sở tại Singapore do Giáo sư Lim Lan Yuan làm chủ tịch. Giáo sư Lim Lan Yuan đồng thời cũng là chủ tịch của Hội thẩm định giá Singapore. Chứng nhận do WAVO cấp cho các học viên là một trong các chứng nhận quan trọng để các thẩm định viên hành nghề tại quốc gia và trên phạm vi toàn thế giới.

4. Nguyên tắc hoạt động thẩm định giá

Nghiên cứu các tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế và Việt Nam có thể thấy rằng, hoạt động TĐG là một quá trình xác định giá trị của một tài sản. Đây là công việc khoa học, phải dựa trên tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp, tiêu chuẩn về mặt chuyên môn đã được quy định. Do vậy, hoạt động TĐG cần được triển khai theo những nguyên tắc nhất định sau:

• Tuân thủ pháp luật, tiêu chuẩn TĐG Việt Nam.
• Chịu trách nhiệm về hoạt động TĐG theo quy định của pháp luật.
• Bảo đảm tính độc lập về chuyên môn nghiệp vụ, tính trung thực, khách quan của hoạt động TĐG và kết quả TĐG.
• Bảo mật thông tin theo quy định của pháp luật.

Việt Nam đã là thành viên của Hội thẩm định giá Quốc tế (WAVO) và có quan hệ hợp tác với: Ủy ban Tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế, Hiệp Hội thẩm định giá ASEAN …Hội thẩm định giá Việt Nam thường xuyên có các cuộc họp, cuộc hội thảo ở các nước về thẩm định giá. Hội thẩm định giá Việt Nam thường xuyên tổ chức nhiều đoàn cán bộ của Hội đi nghiên cứu, khảo sát, học tập kinh nghiệm của nước ngoài về các lĩnh vực chuyên môn liên quan đến thẩm định giá. Và tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng, hoặc hội thảo chuyên đề về thẩm định giá, trao đổi kinh nghiệm nhằm nâng cao nghiệp vụ xây dựng nghề thẩm định giá tại Việt Nam ngày càng phát triển và vững mạnh…

Tải Tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế: TẠI ĐÂY 

Tham khảo: tapchitaichinh.vn